حکومت حضرموتاعراب جنوب عربستان، اولین شهرنشینان ملت عرب بودند، بالطبع آنان، نخستین دولت‌های عربی را تشکیل دادند، دولت‌هایی که در این منطقه شکل گرفت نه دولت سیاسی، بلکه بیشتر دولتی تجاری به حساب می‌آیند. متاسفانه از چند و چون این دولت‌ها چندان اطلاعی در دست نیست. اطلاعات به دست آمده از این دولت‌ها مرهون تلاش باستان‌شناسان در مطالعه کتیبه‌ها و آثار و ابنیه‌های تاریخی به جا مانده از آن دوران است. در اینجا به مهمترین این دولت‌ها پرداخته و اجمالاً مطالبی را یادآور می‌شویم. ۱ - دولت حضرموتاین دولت از معاصران دولت معین به شمار می‌آید. این دولت با مرکزیت «شبوه» [۱]
علی، جواد، المفصل فی تاریخ العرب، ج۳، ص۱۵۷، بیروت، دارالعلم للملایین و مکتبة النهضة بغداد، چاپ اول.
از اواسط قرن پنجم قبل از میلاد تا اواخر قرن اول میلادی برقرار بوده است. [۲]
علی، جواد، المفصل فی تاریخ العرب، ج۳، ص۱۵۵، بیروت، دارالعلم للملایین و مکتبة النهضة بغداد، چاپ اول.
حضرموت در زمان "شمر یرعش" به سرزمین حمیریان اضافه شد. [۳]
علی، جواد، المفصل فی تاریخ العرب، ج۳، ص۱۴۹، بیروت، دارالعلم للملایین و مکتبة النهضة بغداد، چاپ اول.
شمر یرعش آخرین حاکم حضرموت به نام "شرح ایل" را که حاکمی نیمه مستقل و تحت‌الحمایه شمر یرعش شده بود را کنار زده، به حکومت حکام حضرموت خاتمه داد. از کتیبه‌های به دست آمده، نام شمر یرعش، پادشاه سبا و ذی‌ریدان و حضرموت و یمنات، در کنار اسم شرح ایل آخرین شاه حضرموت آمده که نشان دهنده آن است که حکومت حضرموت تا بعد از میلاد نیز ادامه داشته است. ذکر لقب «ملک» برای شرح ایل گویای این مطلب است که حکام شهرهای حضرموت تا آن زمان در حکومت مستقل بوده‌اند. [۴]
علی، جواد، المفصل فی تاریخ العرب، ج۳، ص۱۵۳، بیروت، دارالعلم للملایین و مکتبة النهضة بغداد، چاپ اول.
از شهرهای عمده این حکومت علاوه بر پایتختشان «شبوه»، میتوان به انود، عقله و میفعه اشاره کرد. [۵]
علی، جواد، المفصل فی تاریخ العرب، ج۳، ص۱۵۷۱۶۰، بیروت، دارالعلم للملایین و مکتبة النهضة بغداد، چاپ اول.
۲ - پانویس
۳ - منبعسایت پژوهه، برگرفته از مقاله «دولت های عرب جاهلی(معین، سبا، قتبان، حضرموت)»، تاریخ بازیابی ۹۵/۶/۲۴. رده‌های این صفحه : تاریخ عربستان | حکومت های بدوی | حکومت های پیش از اسلام | عصر جاهلیت | مقالات پژوهه
|